Oestrogeen Pleisters en oestrogeen Slikchemo

In de naoorlogse periode tot het midden van de 80er jaren waren de 2 belangrijkste behandelingsvormen voor prostaatkanker orchiectomie en oestrogenen. Het bekendste oestrogene middel was DES (Diethyl Estrogen Sulfaat). De voornaamste frequent voorkomende bijwerking hiervan was thrombose met als gevolg hartinfarcten en beroertes. Toen rond 1985 de eerste LHRH-analogen op de markt kwamen was het snel gedaan met DES. Rond de eeuwwisseling kwamen er oestrogeenpleisters op de markt. Deze hebben het grote voordeel dat het oestrogeen direct in de bloedbaan komt en niet zoals DES en andere synthetische oestrogenen in de lever worden gemetaboliseerd. Het zijn juist deze metabolieten die voor de thrombogene effecten zorgen. Toch zijn de pleisters tot mijn verbazing nooit populair geworden, ondanks het feit dat slapte, spierszwakte en botontkalking veel minder voorkomen dan met LHRH analogen. Meer over oestrogeenpleisters, hier hier en hier.

In het vorige stukje beloofde ik nog terug te komen op een andere vorm van slikchemo: estramustine. De merknaam hiervoor in Nederland is Estracyt en niet Emcyt wat er nu staat. Estramustine is een oestrogeen gekoppeld aan een mosterdgasderivaat. Dit molecuul wordt in de lever gesplitst in oestrogeen en een werkzame mosterdgasverbinding. Hoewel de metabolisering in de lever anders is dan die van DES komen met estramustine in de gebruikelijke dosering ook vaak (meer dan 10%) thrombotische bijwerkingen voor, daarnaast in een zelfde percentage maagdarmklachten, hier. Hoewel kankertechnisch gezien voor behoorlijk percentage patienten effectief is dit middel vanwege de bijwerkingen een stuk minder aantrekkelijk dan Endoxan uit het vorige stukje. In dit artikel wordt de dosisafhankelijkheid van estramustine besproken, mogelijk zijn lagere doses wel acceptabel.

Samengevat, in de CRPC situatie kan voor een groot aantal patienten met Xtandi, Zytiga, Endoxan (zie vorige berichten) of mogelijk lage dosis Estracyt een remissie bereikt worden en Taxotere per infuus voor een aanzienlijke periode worden uitgesteld.