Gevaarlijk kruisje


Kanker wordt gezien als een doodvonnis. Dit is maar ten dele waar. Het klopt in het geval van longkanker waarbij er na 5 jaar bijna geen overlevenden meer zijn. Maar voor prostaatkanker gaat dit in de verste verte niet op, en al helemaal niet voor PSA Prostaatkankertjes waarbij er na 5 jaar nagenoeg geen sterfte aan prostaatkanker is.

Maar een klein deel van het publiek is zich van dit verschil bewust. Urologen doen niet erg hun best het bewustmakingsproces te bevorderen. Integendeel, ze wekken de suggestie dat juist door hun inspanningen -vroege opsporing, behandeling en controle- de overlevingskansen voor prostaatkanker zo goed zijn, iets wat nog nooit aannemelijk gemaakt is. (zie ondermeer stukje van 16 januari)

In Gemeenplaatsen (archief mei 2008) heb ik uitgebreid het natuurlijk verloop van lokaal prostaatkanker besproken met referenties in links Orebro 1,2 en 3. De 10 jaars-sterfte aan prostaatkanker was in Orebro nog geen 10%. Let wel, dit was nog voor het PSA-tijdperk en betrof alleen patienten met symptomen. De prostaatkanker van deze patienten was verder gevorderd dan een contemporain PSA Prostaatkankertje. Geschat wordt dat het tussen de 8-10 jaar duurt voor een symptoomloos PSA Prostaatkankertje symptomen gaat geven (zg lead time bias). Als je deze periode verdisconteert in de Orebro data dan is er ook na 10 jaar nagenoeg geen sterfte vanwege een PSA Prostaatkankertje.

Ondertussen worden door PSA tests dagelijks tientallen mannen gediagnostiseerd met prostaatkanker. Of ze worden behandeld met als gevolg hoge percentages letselschade (impotentie, incontinentie, naadstenose) als gevolg. Of ze worden geobserveerd (Active Surveillance) met 3 maandelijkse PSA's en minstens jaarlijks een biopsie wat een ernstige en geheel overbodige psychologische belasting met zich meebrengt. Om van alle stress verlost te worden kiest een groot aantal van de mannen onder Active Surveillance alsnog voor een behandeling.

Ik ben van mening dat een PSA test voor vroege opsporing van prostaatkanker alleen mag worden afgenomen als de patient volledig wordt geinformeerd over de mogelijke consequenties van deze test. Op dit moment wordt door een groot aantal artsen, zonder dat de patient van iets weet, een kruisje op een formulier gezet met vervolgens een grote kans dat de patient in een ongehoord mistig urologisch circuit komt met een grote kans op letselschade.