28 januari 2009

Leadtime


Leadtime is de tijd die verloopt tussen een positieve screeningstest en het optreden van symptomen als men niets zou doen.

Ik heb leadtime in een eerdere kolom al kort aangestipt en noemde toen een periode van 8-10 jaar. Nu heb ik een referentie, uit Rotterdam nog wel. Hierbij komt men uit op een periode van gemiddeld 10-12 jaar. Dwz de eerste 10-12 jaar levert PSA screening in ieder geval niets op. De jaren daarna vrijwel zeker ook niets, maar daarvoor moeten we wachten op de uitkomsten van de ERSPC.

Deze 10-12 jaar is een gemiddelde. Over de consequenties voor het individu is niets te zeggen. Tumoren met een Gleason som van 8 of hoger bij biopsie zullen gemiddeld eerder symptomatisch worden en tumoren met een Gleason som van 6 of lager later. De biopsie Gleasonscores zijn echter dermate onbetrouwbaar dat dit in de praktijk nauwelijks houvast geeft. (zie kolommen december 2008). Alleen als alle 6, 8 of 10 naalden vol zitten met Gleason 5 en 4 patronen hoeft men niet te twijfelen, maar dat is een zeldzaamheid.

24 januari 2009

PSA-examen


Ik vermoed dat een groot deel van de PSA-tests afgedwongen wordt door consumenten die teveel TV kijken. Door mensen die er, net zoals Renee Froger, zo snel mogelijk bij willen zijn mochten ze het ook hebben.

Deze consumenten representeren de mediavisie en industrievisie op prostaatkanker, die ondermeer gepropageerd wordt in gezondheidsshows en TV loterijen. Voor zo'n spektakel komt altijd wel een professor opdraven die hoog opgeeft van de kansen van nieuwe ontwikkelingen waar geld voor nodig is. En er is een Hollandse ondernemer die de ideeen van de professor in praktijk zegt te kunnen brengen, alleen hij heeft nog niet genoeg geld. Het zijn festijnen met nationale allure en leveren veel reclame- en loterijinkomsten op. Ook Volksgezondheid is van de partij met tonnen subsidies voor wetenschap en industrie.

Natuurlijk staan ook de bladen die je in de wachtkamers van kappers, advocaten en ziekenhuizen vindt er vol van. Met verhalen over successtories van de Frogers onder ons en met horrorstories van losers die zich NIET lieten testen en die nu niet meer geopereerd kunnen worden.

Hoewel dit zeer vaak voorkomt lees je nooit een verhaal van een Froger type die behandeld is voor prostaatkanker maar bij wie de tumor toch weer terugkomt. Nooit krijg je bij Ivo Niehe een item van iemand die zeer zwaar en blijvend incontinent werd door een behandeling van een PSA-Prostaatkankertje.

De consument moet voor een PSA-test eerst naar de huisarts. Als het goed is, heeft hij de NHG Patientenbrief gelezen . Als de consument ondanks de negatieve strekking van de brief en na een gesprek met de huisarts toch een PSA wil, dan tekent de huisarts. Bekend komen te staan onder collega's en patienten als PSA-weigeraar komt je praktijk niet ten goede. Types die blijven aandringen op een PSA, zijn misschien ook types die later met advocaten komen, mocht er ooit iets met de prostaat gebeuren. Ook niet goed voor de praktijk.

Urologen en huisartsen weten dat een PSA-test bij symptoomloze mannen een proces in gang zet dat jaarlijks veel leed veroorzaakt en tientallen miljoenen kost. Een proces dat DIRECT veel ernstige letselschade ten gevolge heeft (complicaties bij de behandeling, impotentie, incontinentie, naadstenose) maar waarvan het mogelijke (nog steeds niet zekere) kleine sterfte-verminderende effect pas optreedt na 15-20 JAAR.

De urologen verdringen dit schadelijke en schamele non-resultaat. Ze doen net alsof dit kosten/batenplaatje goed is. Ze kunnen niet anders. Hun praktijk is in hoge mate afhankelijk van DBC's (Diagnose Behandelings Combinaties) voor PSA Prostaatkankertjes. Afschaffen van PSA voor vroege opsporing van prostaatkanker is financieel economisch dodelijk voor velen. PSA gerelateerd onderzoek verschaft ook veel werk in universitaire centra. Afschaffen van PSA zou veel academische arbeidsplaatsen kosten. In Rotterdam rekken ze voorlopig hun bestaan door telkens weer de publikatie van de 15-jaars resultaten van de ERSPC Trial uit te stellen, waarover ik eerder al berichtte.

Afschaffen van PSA's? In ieder geval zou er een informed consent procedure aan een PSA-test vooraf moeten gaan. Dat zal nog niet eenvoudig zijn. Ik schat dat het een man zonder medische achtergrond op z'n minst 16 uur studie kost om enigszins zicht op PSA en prostaatkanker te krijgen. Van deze 16 uur is 4 uur college. 4 weken lang iedere week 3 uur studeren en 1xcollege en na afsluiting een examen zal een behoorlijke drempel opwerpen. Wie voor het examen zakt, krijgt geen PSA.

U kunt zich opgeven voor een PSA-cursus en examen bij PSA Prostaatkankertjes. Ga hiervoor naar contact op de profielpagina en meld u aan.

22 januari 2009

Gevaarlijk kruisje


Kanker wordt gezien als een doodvonnis. Dit is maar ten dele waar. Het klopt in het geval van longkanker waarbij er na 5 jaar bijna geen overlevenden meer zijn. Maar voor prostaatkanker gaat dit in de verste verte niet op, en al helemaal niet voor PSA Prostaatkankertjes waarbij er na 5 jaar nagenoeg geen sterfte aan prostaatkanker is.

Maar een klein deel van het publiek is zich van dit verschil bewust. Urologen doen niet erg hun best het bewustmakingsproces te bevorderen. Integendeel, ze wekken de suggestie dat juist door hun inspanningen -vroege opsporing, behandeling en controle- de overlevingskansen voor prostaatkanker zo goed zijn, iets wat nog nooit aannemelijk gemaakt is. (zie ondermeer stukje van 16 januari)

In Gemeenplaatsen (archief mei 2008) heb ik uitgebreid het natuurlijk verloop van lokaal prostaatkanker besproken met referenties in links Orebro 1,2 en 3. De 10 jaars-sterfte aan prostaatkanker was in Orebro nog geen 10%. Let wel, dit was nog voor het PSA-tijdperk en betrof alleen patienten met symptomen. De prostaatkanker van deze patienten was verder gevorderd dan een contemporain PSA Prostaatkankertje. Geschat wordt dat het tussen de 8-10 jaar duurt voor een symptoomloos PSA Prostaatkankertje symptomen gaat geven (zg lead time bias). Als je deze periode verdisconteert in de Orebro data dan is er ook na 10 jaar nagenoeg geen sterfte vanwege een PSA Prostaatkankertje.

Ondertussen worden door PSA tests dagelijks tientallen mannen gediagnostiseerd met prostaatkanker. Of ze worden behandeld met als gevolg hoge percentages letselschade (impotentie, incontinentie, naadstenose) als gevolg. Of ze worden geobserveerd (Active Surveillance) met 3 maandelijkse PSA's en minstens jaarlijks een biopsie wat een ernstige en geheel overbodige psychologische belasting met zich meebrengt. Om van alle stress verlost te worden kiest een groot aantal van de mannen onder Active Surveillance alsnog voor een behandeling.

Ik ben van mening dat een PSA test voor vroege opsporing van prostaatkanker alleen mag worden afgenomen als de patient volledig wordt geinformeerd over de mogelijke consequenties van deze test. Op dit moment wordt door een groot aantal artsen, zonder dat de patient van iets weet, een kruisje op een formulier gezet met vervolgens een grote kans dat de patient in een ongehoord mistig urologisch circuit komt met een grote kans op letselschade.

19 januari 2009

Nog steeds geen antwoord


DE ERSPC trial (European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer), met hoofdkwartier in Rotterdam, loopt nu al meer dan 15 jaar.
In deze trial wordt het effect op de sterfte aan prostaatkanker onderzocht door een grote groep mannen die een PSA test onderging te vergelijken met een even grote groep mannen die geen PSA test kreeg. Nog steeds is het wachten op de definitieve ERSPC-publicatie, nog steeds hebben we geen antwoord op de vraag of PSA-screening de sterfte aan prostaatkanker al dan niet vermindert.

Als er een sterftevermindering was geweest dan was daar natuurlijk al lang over gepubliceerd. Nu we maar niets vernemen van het duur betaalde onderzoeksteam (alleen in Rotterdam al 40 medewerkers) kunnen we er rustig vanuit gaan dat screening voor prostaatkanker in ieder geval de eerste 15 jaar geen sterftevermindering oplevert.

Wat zullen de spindokters er van gaan maken?

Mogelijk dat hun spreadsheets toch een subgroepje weten te genereren waarbij een lichte sterftevermindering optreedt. Dit kan dan opblazen worden en gepresenteerd worden als een positief resultaat (door Renee Froger in een show van Ivo Niehe).

Eerst was ons 2005 beloofd als uiterste publikatiedatum, daarna 2007 en daarna 2008, nu maar weer afwachten of we in 2009 iets te horen krijgen.

03 januari 2009

Verdwenen?

Wie "kankertjes" intoetst op Google komt meestal op deze pagina terecht. Dat is niet de bedoeling want dit is een nogal technische pagina en niet zo geschikt voor beginners. Ga verder naar de startpagina



92 mannen met een PSA Prostaatkankertje werden niet behandeld, maar werden gevolgd met PSA's en herbiopsien. Bij 44 van de 92 gevallen werd bij herbiopsie GEEN tumor aangetroffen. Hiero. Bijna helft van de tumortjes in dit onderzoek die eerst wel konden worden aangeprikt, worden bij een tweede poging gemist...

Met steekproefgewijs prikken in de prostaat zoals bij de blinde biopsie, komt geen betrouwbare informatie over grootte en aard van een PSA-Prostaatkankertje en ook niet over de aan- of afwezigheid van zo'n tumortje zoals ook hier weer blijkt. (zie verder december berichten over biopsie).

Een mogelijkheid is ook, maar binnen de grenzen van het bovenstaande, dat PSA Prostaatkankertjes vanzelf afsterven. Spontane regressie. Hierover is weinig te vinden in de vakliterauur.