Voor je het weet....


De grootste kans op een ongevraagd PSA heb je als je in een ziekenhuis een polikliniek bezoekt of het nu interne is, chirurgie of whatever. Zodra je klaagt over iets dat maar in de verte gerelateerd kan zijn aan prostaatkanker wordt er een PSA-kruisje op het labformulier gezet.

Zelfs als er geen enkele reden is om aan de prostaat te denken loop je een kans op een PSA-kruisje zoals mij een aantal jaren geleden overkwam op de poli rheumatologie. Ik ken meerdere mannen die hetzelfde overkomen is in andere ziekenhuizen. Ik keek natuurlijk naar het labformulier en verzocht het kruisje te verwijderen, maar die mannen niet. Die zaten een week later voor een uroloog die vervolgens een biopsie ging doen en daarmee een cascade van narigheid triggerde.

Gevaarlijk zijn ook keuringen, bijvoorbeeld bedrijfskeuringen. Bijna altijd wordt hier een PSA meegenomen bij het bloedonderzoek. Bij preventieve keuringen van allerlei commerciele instituten is PSA vaste prik.

Het is moeilijk een beeld te krijgen van wat er precies bij de huisartsen gebeurt. Zij krijgen te maken met patienten die zelf om een PSA vragen. Het NHG, Nederlands Huisartsen Genootschap, stelt zich zeer terughoudend op. Zij hebben over PSA een patientenbrief samengesteld, maar het is zeer de vraag of alle huisartsen deze brief aan de patient te lezen geven voor ze een PSA kruisje zetten.

Bij polikliniekbezoek en keuringen kom je ongewild in het PSA circuit. Degenen die zelf om een PSA vragen zijn veelal op dit idee gekomen door TV programmas als RTL-Boulevard en door het lezen van bladen als Weekend en Prive. Renee Froger is de nationale prostaatkankermascotte die graag als cheerleader door urologen wordt misbruikt. Deze mannen vragen weliswaar zelf om een PSA test maar zijn zo gehersenspoeld dat moeilijk gesproken kan worden van een vrije keuze.

Teneinde de Nederlandse man te beschermen tegen ongevraagde PSA's of gehersenspoelde PSA's stel ik een geformaliseerde schriftelijke Informed Consent procedure voor alvorens een PSA-kruisje wordt gezet. De NHG patientenbrief en de KWF PSA informatie bieden hiervoor al nuttige bouwstenen die PSA Prostaatkankertjes graag verder verwerkt in praktische documenten. Geld hiervoor hoeft geen probleem te zijn. Dit kan gehaald worden uit het gigantische ERSPC budget waar toch nauwelijks iets mee gebeurt.